Gepubliceerd op: 7 augustus, 2025
Fleur van de Bovenkamp, projectmanager van het Nationaal Schoolontbijt, vertelt. Duurzaamheid en een gezond ontbijt – op het eerste gezicht lijken ze net zo goed bij elkaar te passen als pindakaas en haring. Wat heeft de opwarming van de aarde in hemelsnaam te maken met een volkorenboterham en een stuk fruit in de ochtend? Toch duiken ze samen op in het Nationaal Schoolontbijt, een jaarlijks initiatief dat kinderen niet alleen leert dat ontbijten belangrijk is, maar ook steeds vaker aandacht besteedt aan waar ons eten vandaan komt en wat het betekent voor de wereld om ons heen.
Is dat niet wat vergezocht? Of heeft duurzaamheid en een goed ontbijt meer met elkaar te maken dan we denken?
De Schijf van Vijf als basis
Een belangrijk aspect van het Nationaal Schoolontbijt is dat het productpakket wordt samengesteld volgens de Schijf van Vijf. De Schijf van Vijf staat vol gezonde producten én let op duurzaamheid.
Het productpakket van het Nationaal Schoolontbijt bevat bewust geen vlees. Zowel in het kader van duurzaamheid, als de voedselveiligheid en gezondheid. Want uiteindelijk heeft vlees toch wel een grote impact op het milieu en we hoeven niet elke dag vlees te eten. Zo laten we zien dat een ontbijt ook lekker (en gezond) kan zijn zonder salami of leverworst. Het productpakket bevat wel dierlijke producten, zoals biologische halfvolle zuivel, 30+ kaas en scharreleieren. Gelukkig zijn er ook plantaardige opties in overvloed, die vaak minder belastend zijn voor het milieu: 100% pindakaas, appelstroop en sojadrink bijvoorbeeld. En groente en fruit natuurlijk. Al is november een lastige maand voor seizoensgroente- en fruit. Appel is gelukkig wel in het seizoen, en mandarijnen zijn klimaatvriendelijk fruit uit het buitenland.
Andere duurzame factoren Duurzaamheid is een breed begrip. Ook de keuze voor verpakkingsmateriaal, dierenwelzijn en voedselverspilling zegt bijvoorbeeld iets over duurzaamheid. Het Nationaal Schoolontbijt probeert hier waar mogelijk rekening mee te houden. Zo leveren we de ontbijtproducten in karton, wat goed te recyclen is. En brengen we niet meer producten dan nodig voor het aantal leerlingen. We communiceren zoveel mogelijk digitaal met scholen, en het meeste lesmateriaal is ook online beschikbaar. Daarmee beperken we de hoeveelheid papier. Ontbijtproducten die wij over hebben, brengen we, nadat alle dozen zijn ingepakt, naar de Voedselbank.
Het kan altijd beter
Het kan altijd beter, daar zijn we ons van bewust. Soms is een duurzamer alternatief niet haalbaar. Het meest duurzaam zou nog wel zijn als onze droom al werkelijkheid was. Dan hoeven we niet door Nederland te rijden met gekoelde busjes en geen energie te gebruiken voor onze mails. Tot die tijd doen we ons best om de milieu-impact te verlagen. Ook scholen kunnen helpen natuurlijk, een paar tips: