Gepubliceerd op: 30 juni, 2025
Linda van Zonsbeek, voedingskundige van het Nationaal Schoolontbijt, vertelt. We weten het allemaal (toch?): een gezond ontbijt is de brandstof voor een goede start van de dag. Voor kinderen essentieel: hun hersenen groeien, ze leren op school, sporten, ontwikkelen zich sociaal – en daar is energie voor nodig. Toch ontbijten er nog veel kinderen niet dagelijks of niet gezond en jeugd van 12 tot 16 jaar hebben vaak nog minder gezonde eetgewoontes dan jongere kinderen.
De uitdrukking “jong geleerd is oud gedaan” gaat zeker op als het om ontbijten gaat. Kinderen die van jongs af aan wennen aan een gezond ontbijt, nemen die gewoonte vaak mee naar hun volwassen leven. Voor jonge kinderen is het meestal nog goed te begeleiden: ouders bepalen wat er op tafel komt, en er is meer routine in de ochtend. Maar dan komt de puberteit…
Tijdens de puberteit verandert er van alles: het lichaam, de hormonen, het slaappatroon – én de autonomie. Pubers willen zelf keuzes maken en dat geldt ook voor hun eetgedrag. Voeg daar drukke ochtenden, snoozen en een verminderde eetlust in de vroege uren aan toe, en het ontbijt schiet er zó bij in.
Toch is ook in deze fase een goed en gezond ontbijt cruciaal. Pubers groeien hard, hebben te maken met schooldruk en emotionele schommelingen. Een goed ontbijt levert niet alleen energie, maar ook belangrijke voedingsstoffen, vitamines en mineralen.
De voedselomgeving heeft een sterke invloed op het eetgedrag van kinderen en pubers. In de supermarkt om de hoek bij school liggen de ongezonde, suikerrijke producten vaak op ooghoogte. Ook de snelle snackopties in de kantine maken het moeilijk om gezonde keuzes te blijven maken. De verleidelijke reclames op sociale media en influencers die losgaan op kleurrijke, hippe producten maken het voor het puberbrein nog ingewikkelder.
Voor pubers is dit extra lastig. Ze zijn gevoelig voor impulsen en sociale druk, hebben vaker hun eigen geld, en kiezen soms liever voor iets snels en lekkers dan iets voedzaams.
Kinderen en ook pubers kijken naar wat volwassenen doen: zien ontbijten doet ontbijten. Laten we daarom allemaal gezond ontbijten, met aandacht en met elkaar. Zodat het ontbijt weer een heel normaal en gezond eetmoment wordt; een ontbijtroutine die we gemakkelijk vasthouden. Kijk samen wat er goed past en wat wél werkt. Niet elke puber wil om 7 uur ’s ochtends een groot ontbijt eten, maar misschien wel iets lichts bij het opstaan en iets voedzaams mee voor later.
Laten we gezamenlijk zorgen voor gemakkelijke, gezonde keuzes. Niet alleen gezonde ontbijtopties thuis, zoals volkorenbrood, fruit, noten of havermout, maar ook onderweg en op school. Projecten over gezonde voeding en een gezond aanbod in de kantine kan ook helpen, en bespreek reclame en verleiding. Bewustwording helpt bij het maken van gezonde keuzes.
En ook een leuk idee? Deelname aan het Nationaal Schoolontbijt; samen ervaren hoe gezond en gezellig ontbijten kan zijn!
Zo leggen we samen een goed fundament. Want inderdaad: jong geleerd is oud gedaan, al is de weg soms wat hobbelig in de puberteit.